VOỌC CHÀ VÁ CHÂN XÁM
Theo báo cáo, đây là một trong số 25 loài linh trưởng nguy cấp nhất thế giới với chỉ 800 – 1000 cá thể còn sót lại. Chà vá chân xám được đưa vào danh sách nhóm IB: loài cấm tuyệt đối khai thác, săn bắt, buôn bán và sử dụng. Sách Đỏ Việt Nam năm 2010 xếp ở bậc Nguy cấp – E (Endangered), Sách Đỏ thế giới xếp bậc Cực kì nguy cấp – CR (Critically endangered).
Nhận diện chà vá chân xám
Voọc chà vá chân xám hay còn được người dân địa phương gọi là voọc ngũ sắc hay voọc vá vì trên cơ thể của chúng là sự tổng hợp hài hòa của 5 màu sắc : xám, trắng, đen, cam và đỏ với màu chủ đạo là màu xám.
Phần đầu của chà vá chân xám như đội một chiếc nón màu đen với bộ râu quai nón màu trắng nổi bật. Phần lông dưới cổ có màu cam, đỏ hung; phần cánh vai có màu đen và phần bụng, hay tay, hai chân mang màu xám. Đuôi của chúng màu trắng và dài, buông thõng xuống dưới, có chùm lông tam giác ở phía sau mông.
Các Đặc Điểm Loài
Một số tập tính thường thấy
Chà vá chân xám thường kiếm ăn chủ yếu trên tán cây và khu vực kiếm ăn thay đổi theo ngày. Chúng thường bắt đầu kiếm ăn vào khoảng 5h30 phút sáng cho khoảng 11h thì nghỉ ngơi, sau đó đến khoảng 14h lại tiếp tục kiếm ăn đến khoảng 16h – 17h tùy thuộc vào thời tiết trong ngày, chúng hoạt động nhiều vào mùa khô. Khu vực kiếm ăn buổi sáng thường ở phía dưới thung lũng, khe suối đến gần trưa thì di chuyển lên sườn núi.
Chà vá chân xám hoạt động theo bầy đàn, không di chuyển lẻ tẻ. Mỗi đàn có một con đực làm đầu đàn cùng với 5 – 6 con cái khác cùng với các con non của chúng. Khi có sự đe dọa đến gần, con đầu đàn sẽ đi trước và các con khác sẽ theo sau.
Thức ăn của chà vá
Theo kết quả nghiên cứu trong cuốn Tạp chí Kinh tế Sinh thái số 31 có ít nhất 19 loài thuộc 11 họ thực vật là thức ăn của chà vá. Thức ăn chủ yếu của chúng là lá, thỉnh thoảng có ăn hoa và quả, chúng không ăn côn trùng và động vật.
Ngoài ra hệ tiêu hóa của chúng mang đặc trưng sinh học của nhóm khỉ ăn lá (Colobinea) nghĩa là không có túi dự trữ thức ăn ở má nhưng có tuyến nước bọt phát triển. Dạ dày được chia thành nhiều ngăn và có chứa nhiều vi khuẩn lên men. Nhờ đặc điểm này nên Chà vá chân xám có thể dễ dàng tiêu hóa sợi xenlulo trong lá, đồng thời các loại độc tố trong lá cây dễ dàng bị phân giải.
Vùng sinh sống
Chúng thường hoạt động chủ yếu ở kiểu rừng thường xanh trên núi thấp nguyên sinh. Đây là kiểu rừng giàu, tán cây chưa bị phá vỡ vẫn còn tính liên tục của tán rừng chính. Tuy nhiên hiện nay ở khu vực Hòn Mỏ chúng hoạt động ở kiểu rừng thứ sinh là do kiểu rừng này chiếm diện tích chủ yếu nên phải buộc hoạt động ở đây chứ không phải là sự lựa chọn tự nhiên.
Ngoài ra vườn quốc gia Kon Ka Kinh (Quảng Nam) cũng là nơi sinh sống quan trọng của 1/5 số lượng cá thể Chà vá chân xám
Mối đe dọa đối với loài
Tình trạng săn bắn trái phép, khai thác lâm sản, xây dựng cơ sở hạ tầng là mối đe dọa đối với các loài động vật hoang dã nói chung. Những cá thể chà vá do thường buông thõng đuôi màu trắng của mình nên càng dễ bị tổn thương và bị phát hiện khi săn bắn
Tình trạng săn bắt chà vá vẫn còn diễn ra với nhiều mục đích khác nhau như để nấu cao làm thuốc, giết làm thức ăn hoặc bán để làm thú cảnh, thú nhồi bông.
Công việc bảo tồn chà vá chân xám ở Thảo Cầm Viên
Hiện nay, Thảo Cầm Viên đã tiếp nhận nuôi dưỡng 2 cá thể chà vá chân xám và đã sinh sản thành công, tiếp tục duy trì số lượng cá thể cho giống loài này với hi vọng có thể sớm thả chúng về tự nhiên tăng lên số lượng đa dạng loài.
TCV SG đã có những tín hiệu vui khi lần đầu tiên cho sinh sản loài Voọc chân xám trong môi trường nuôi nhốt tại Việt Nam. Tháng 3-2019, “bà mẹ” Chà vá chân xám được cứu hộ tại Phú Yên, đã hạ sinh cho vườn thú một cá thể con khoẻ mạnh. Tin vui này được các vườn thú, khu bảo tồn sinh vật trong và ngoài nước đánh giá cao vì rất hiếm có trường hợp Voọc chân xám được chăm sóc trong môi trường nuôi nhốt mà có thể cho sinh đẻ thành công.
Hành trình cứu hộ, bảo tồn Linh trưởng tại Việt Nam vẫn còn dài và cần nhiều nỗ lực không chỉ của các cơ quan chuyên ngành, cơ quan chức năng, mà còn cần chính ý thức nói KHÔNG với việc giết thịt, buôn bán trái phép động vật hoang dã, phá hoại rừng trái phép, ảnh hưởng không chỉ đến môi trường tự nhiên, gây ra những thiên tai ngày càng nặng nề, mà còn gây nguy hại, dẫn đến tuyệt chủng đối với các quần thể động vật hoang dã.
CHAIEN - ĐẠI SỨ VOỌC CHÀ VÁ TẠI THẢO CẦM VIÊN
UPDATE CHAIEN INFO
Bạn có câu hỏi, hoặc cần hỗ trợ?
Hãy gởi thông tin cho chúng tôi
Donation
Những sự hỗ trợ của các bạn, sẽ giúp chúng tôi gầy dựng lại chủng loài này.
Mỗi sản phẩm bạn mua – là bạn đã gởi cho đại sứ Chaien 10.000 VNĐ
CÙNG CHAIEN GẦY DỰNG LẠI VOOC VIỆT NAM